زمین گیری صنعت فولاد در سایه سنگین حکمرانی بد

عرفانیان، کارشناس حوزه فولاد نوشت: سایه سنگین حکمرانی بد، صنعت فولاد را زمین گیر کرده. به گونه ای که از اهداف مد نظر در سند چشم انداز، فرسنگ ها دور شده است.

زمین گیری صنعت فولاد

به گزارش بازار به نقل از اتاق ایران، صنعت فولاد سالهاست راه خود را در کشور پیدا کرده . اما برای ادامه این راه در یک چالش عظیم داخلی با حکمرانی بد قرار دارد. این صنعت در درون خود مشکلی ندارد اما با مشکلات تحمیلی از بیرون، نتوانسته در جایگاه واقعی خود ایفای نقش کند.

زمین گیری صنعت فولاد

فولاد بخشی از آهن است. و آهن عنصر اصلی در صنعتی شدن کشورهاست. صنعتی شدن کلید حل مسائل مختلف کشورداری است. چون لازمه صنعتی شدن به کارگیری عقل و تدبیر و علم و همه جانبه نگری در کشورداری است. صنعتی شدن بر رشد و توسعه مبتنی بر آمایش سرزمینی محقق می شود. و فولاد ابزار صنعتی شدن است. معنای دیگر این حرف این است که جایگاه فولاد خط دهندگی است و نه خط گیرندگی. یعنی فولاد حل المسائل است و باید بگوید چگونه مسائل آب، برق، گاز و… حل شود. اما ما در کشور از فولاد تنها بعنوان بنگاه اقتصادی استفاده می کنیم. و هر کسی از راه می رسد بدون تخصص و بینش لازم درباره اداره آن نظر می دهد. این یعنی حکمرانی بد و مشکل فولاد حکمرانی بد است.

در صنعت فولاد دستیابی به ظرفیت 55 میلیون تن تا سال 1404 پیش بینی شده بود. اما پس از 15 سال از زمان تعیین این چشم انداز زنجیره صنعت فولاد از معدن. تا محصول با وجود پیشرفت بخش های مختلف در وضعیت نامتوازنی قرار گرفت. به نحوی که برخی از حلقه های زنجیره پاسخگوی ظرفیت فولاد نبوده و احیای واردات را اجتناب ناپذیر کرد. متأسفانه اهداف سند چشم انداز در زیرساخت های مورد نیاز صنعت فولاد به دلیل عدم تحقق سند در دیگر بخش ها بدست نیامد. و این صنعت با چالش هایی روبرو شد. عدم تحقق رشد اقتصادی مورد پیش بینی 8 درصدی، عدم تحقق رشد ارزش افزوده ساختمان و صنعت. و شرایط بین المللی باعث شد؛ بازار فولاد مطابق پیش بینی برنامه تحقق پیدا نکند.

زمین گیری صنعت فولاد

عدم پیگیری برنامه ها و اهداف در دیگر بخش ها. از جمله پیش بینی های افزایش ظرفیت حمل و نقل ریلی، جاده ای، بنادر و عدم پیگیری برنامه انرژی. شامل آب، گاز، برق دیگر چالش های صنعت فولاد شد. به نحوی که مطابق آخرین اطلاعات نیمه اول سال 1400 ظرفیت فولاد خام 41 میلیون تن و تولید واقعی 13 میلیون تن شد. و همین روند تا سال 1404 ادامه خواهد داشت.

صادرات نیز در 6 ماهه اول سال 1400 معادل یک میلیون و 700 هزار تن محصولات مختلف فولادی بوده است. این در حالی است که در سند چشم انداز پیش بینی 20 میلیون تن صادرات سالانه و 35 میلیون تن. مصرف داخلی در سال 1404 در نظر گرفته شده است. در کنار این ها در توسعه معادن و تأمین مواد اولیه نیز با چالش روبه رو هستیم. به رغم اقدامات مورد انجام در زمینه اکتشاف فاصله با هدف بسیار زیاد است.

ذخایر معادن قبلی اکتشاف و استخراجی رو به اتمام است. و در ذخایر معادن عمقی نیز اقدام مؤثری صورت نگرفته. و با توجه به نیاز به تکنولوژی بالا و هزینه، اقتصادی بودن استخراج معادن عمقی نیاز به مطالعه و بررسی دارد. در حال حاضر صنعت فولاد برای ادامه حیات خود باید رأساً زیرساخت های خود را احداث کند. و برای انجام آن حداقل حدود 9 میلیارد یورو سرمایه گذاری مورد نیاز است. البته برای بازار فولاد باید رشد اقتصادی و ارزش افزوده صنعت و ساختمان رشد قابل قبولی داشته و مبادلات اقتصادی بین المللی برقرار شود.

می گویند فولاد صنعت آب بر است. بنابراین باید محدود شود. در حالی که کشور سالانه بین 300 تا 500 میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی دارد. اما چقدر از این نزولات استفاده می کنیم؟. واقعیت این است که فولاد مصرف کننده آب نیست و این صورت مسئله غلطی است که فولاد را صنعتی آب بر می دانند. مدیریت آب کشور از کل آبی که سالانه به صورت نزولات آسمانی عاید کشور می شود حدود 100 میلیارد متر مکعب را استحصال می کند. از این میزان حدود 85 میلیارد متر مکعب در اختیار کشاورزی است.

و 15 میلیارد متر مکعب آن در کل صنعت استفاده می شود. بنابراین سهم همه فولاد ایران از آب مورد استحصال. کمتر از 2 درصد و سهم آن از کل نزولات آسمانی کشور کمتر از نیم درصد است. بنابراین حتی اگر صنعت فولاد کشور هم تعطیل شود باز هم مشکل آب آشامیدنی یا کشاورزی حل نخواهد شد. بلکه باید سوء مدیریت آب حل شود.

این موضوع در مورد سایر انرژی ها از جمله برق و گاز هم جاری و سازی است. کسری گازی که در حال حاضر باعث تعطیلی یا نیمه تعطیل شدن صنایع فولاد شده. به دلیل مصرف بی رویه و در واقع اتلاف گاز در بخش خانگی است. اما مسئولین برای تأمین گاز مورد نیاز برای این اتلاف ها تصمیم گرفتند. گاز فولاد را قطع کنند که کمتر از 5 درصد مصرف امروز گاز کشور است. یا در مورد برق خاموشی هایی که صنعت فولاد در تابستان متحمل شد. و بیان میشود امسال حتی زودتر و از نیمه اردیبهشت باید منتظر آن باشیم. متأسفانه با هدف مدیریت مصرف برق خانگی انجام شد.

بنابراین می بینید که فولاد در چالش بسیار بزرگی با حکمرانی بد قرار دارد. این حکمرانی (اعم از دولت، مجلس، وزارت خانه ها مدیران میانی و…) در نهایت شکست می خورد و فولاد پیروز میدان خواهد بود. با این حال رشد و توسعه فولاد در سال 1401 و سالهای بعد از آن تحت تأثیر این چالش کند. خواهد شد هرچند متوقف نخواهد شد.

تاریخ انتشار خبر 28 فروردین 1401

منبع خبر تحلیل بازار

برای پیدا کردن مکان فعالیت استیل دی بر روی کلمه (نقشه) کلید نمایید

استیل دی –Steel day

02166396590– 09922704358

آدرس دفتر مرکزی: تهران – جاده قدیم کرج – بعد از کارخانه شیرپاستوریزه – فتح سیزدهم – مجتمع پایتخت- واحد C9

ارتباط با ما در شبکه های اجتماعی (با کلیک بر روی لینک های زیر به ما بپیوندید)

https://t.me/steel_day تلگرام

https://www.instagram.com/steel_day.ir اینستاگرام

https://twitter.com/MDlakan توییتر